Cung Diên Thọ là nơi ở, sinh hoạt của các bà Hoàng Thái Hậu (mẹ của vua), Thái Thái Hậu (vợ của các vị vua đã băng hà). Cung Diên Thọ nằm ở vị trí về phía bắc Điện Phụng Tiên và phía nam Cung Trường Sinh.
Tên gọi Cung Diên Thọ qua các đời vua
Công trình kiến trúc này được xây dựng từ năm 1804. Ban đầu Cung Diên Thọ có tên là Trường Thọ. Năm 1820, vua Minh Mạng đổi tên Cung thành Từ Thọ. Vua Tự Đức đổi là Gia Thọ vào năm 1848 và đến năm 1901, vua Thành Thái đổi tên là Ninh Thọ. Diên Thọ là tên cuối cùng do vua Khải Định đổi năm 1916.
Cấu trúc các hạng mục
Nhóm kiến trúc này nằm trong tường bao, chiều rộng khoảng 100m, dài chừng 150m. Bên mỗi mặt tường bao đều có các cửa đi vào. Mặt tường phía nam có cửa Thọ Chỉ, nền lát đá Thanh (đá ở Thanh Hóa), trên có lầu. Mặt phía bắc có cửa Diễm Dịch. Mặt phía tây có cửa Địch Tường. Mặt phía đông có cửa Diên Khánh. Công trình có 1 số hạng mục như:
– Diên Thọ cung
– Điện Thọ Ninh – nơi ở cho bà mẹ thứ 2 của vua
– Tạ Trường Du – nơi hóng mát hưởng thú tiêu dao
– Am Phước Thọ – nơi thờ Thánh, thờ Phật
– Lầu Tịnh Minh – nguyên là nơi ở và sinh hoạt của bà Đoan Huy Hoàng Thái Hậu, mẹ vua Bảo Đại
Các hạng mục trong cung kết nối với nhau bằng hệ thống hành lang có mái che. Hình trang trí đặc trưng tại cung Diên Thọ là chim phượng hoàng – biểu tượng cho phái nữ.
Tòa nhà chính – cung Diên Thọ
Tòa nhà chính là cung Diên Thọ được xây dựng theo kiểu “trùng thiềm điệp ốc”, tức là mái chồng lên nhau, nhà nối liền nhau. Cung gồm 7 gian, 2 chái, hai hiên trước và sau. Qua cửa Thọ Chỉ tiếp giáp với một cái sân gạch. Hai bên sân có tả, Hữu Tước đường. Đi đến cuối sân là một dãy tường thấp. Đoạn tường ở giữa được nâng cao thành một bức bình phong. Hai bên trái, phải của đoạn tường này trổ hai cửa là cửa Thịnh Quang và cửa Trinh Ưng. Nội thất hiện còn treo ba chữ đại tự “Diên Thọ cung” được sơn son thếp vàng. Trên cao treo đèn lồng chạm trổ tinh xảo, quạt lông màu đen được ghép bằng lông các loài chim quý. Nhìn vào bên trong qua một lớp sáo mỏng lung linh và những chiếc giường lạ mắt được chạm khắc rất cầu kỳ, tinh xảo.
Cung Diên Thọ là công trình kiến trúc quy mô lớn còn lại trong Hoàng Thành, tuy rằng cho đến nay không còn giữ được nguyên vẹn như xưa nhưng công trình vẫn toát lên vẻ uy nghi, tráng lệ.
Trả lời